Leczenie traum złożonych w DBT nastolatki, dorośli
Leczenie traum złożonych w Terapii Dialektyczno-Behawioralnej dorośli i nastolatki
Odwiedzasz teraz tę stronę co prawdopodobnie jest spowodowane cierpieniem z powodu bardzo trudnych doświadczeń, jakich doznałaś/doznałeś w przeszłości lub jakich nadal doznajesz. Możliwe, że doznajesz niekontrolowanych wspomnień, koszmarów, dysocjacji, czujesz poczucie winy, niegodności, zła, niższości, gorszości. Być może usiłujesz unikać dręczących, awersyjnych emocji i masz trudności z zaufaniem innym. Może czujesz się samotny i wyobcowany od innych i od własnych uczuć.
Podczas traumatycznych wydarzeń nasz mózg zapamiętuje najważniejsze doświadczenia: doznania zmysłowe (takie jak zapachy, ból, duszenie, nudności, pobudzenie (seksualne), emocje (takie jak bezsilność, lęk, upokorzenie, panika, bezradność), oraz myśli (takie jak: nie przeżyję, dlaczego tak się dzieje? wolałbym umrzeć” it.). To właśnie nazywamy wspomnieniem traumy.
Konsekwencje przemocy fizycznej, psychicznej i/lub seksualnej można podsumować terminem Zespół Stresu Pourazowego PTSD.
Do najważniejszych objawów złożonego PTSD zaliczamy:
- Częste ponowne doświadczanie bardzo żywych wspomnień traumy w obrazach mentalnych, w głosach, w zapachach, także w odczuciach cielesnych,
- Podejmowanie prób unikania wszystkiego, co kojarzy się z traumą i wyzwala ponowne doświadczenie wspomnień związanych z traumą,
- Koszmary senne, zaburzenia snu,
- Częste doświadczanie silnych i długotrwałych emocji awersyjnych, takich jak bezradność, poczucie winy, wstyd lub uczucie obrzydzenia,
- Przekonanie o swoim ciele jako niegodnym, obrzydliwym, złym, nienawiść do siebie,
- Trudności z zaufaniem innym.
Psychoterapia PTSD może pomóc w lepszym radzeniu sobie z konsekwencjami przeszłości i mimo wszystko, a może właśnie dzięki temu, stworzyć sensowne życie warte przeżycia.
Dla kogo jest terapia DBT-PTSD?
- Dla osób doświadczających przemocy fizycznej, psychicznej, emocjonalnej
- Dla osób które doznały molestowania seksualnego, wykorzystania seksualnego
- Dla osób doświadczających nadużycia i przemocy w dzieciństwie
- Dla osób doświadczających unieważnienia i odrzucenia w bliskich relacjach rodzinnych, w tym dla osób z zaburzeniami osobowości borderline.
Cztery obszary problemowe utrzymują złożone PTSD:
- Silne powiązanie pomiędzy niektórymi wyzwalaczami a siecią traumatyczną
- Unikanie wewnętrznych i zewnętrznych wyzwalaczy traumy, w szczególności odpowiadających im uczuć, które przypominają o traumie
- Negatywny obraz samego siebie, oparty na starych wyjaśnieniach
- Wzorce zachowań, które podążają za negatywnymi założeniami i je potwierdzają.
Terapia PTSD w DBT koncentruje się na tych 4 obszarach problemowych:
- Uczy mózg, że traumatyczne doświadczenia należą już do przeszłości. Ponowne przeżycie mentalne z psychoterapeutą (ekspozycja wyobrażeniowa na traumę) oddziela wyzwalacze od pamięci traumy, terapia pomaga odróżnić wspomnienia traumy od obecnej rzeczywistości
- Pomaga zbliżyć się krok po kroku do wewnętrznych i zewnętrznych wyzwalaczy traumy i już ich nie unikać
- Kwestionuje stare wyjaśnienia traumy i pomaga ponownie rozważyć negatywny obraz siebie. Pomaga rozwinąć życzliwe nastawienie do siebie i świata
- Uczy działać wbrew swoim automatycznym, starym myślom i założeniom, aby zmienić swoje życie.
Terapia PTSD w DBT (terapii dialektyczno-behawioralnej) ma 3 główne cele:
- Pomoc w przekształceniu niekontrolowanego poczucia ponownego przeżywania traumatycznych doświadczeń w kontrolowane wspomnienia,
- Pomoc w ponownym rozważeniu założeń dotyczących siebie i świata,
- Pomoc w zbudowaniu życia wartego przeżycia pomimo wszystkich trudnych doświadczeń.
Jakie są etapy leczenia PTSD w DBT?
- Zapoznanie się z historią życia pacjenta
- Psychoedukacja na temat tego, jak zorganizowana jest sieć traumatyczna, które zachowania podtrzymują PTSD i co pacjent może zrobić, aby je przezwyciężyć
- Omówienie najważniejszych wartości pacjenta i tego, jak wyglądałoby życie pacjenta, gdyby nie cierpiał na złożone PTSD. Rozmowa o tym, w jaki sposób PTSD uniemożliwia życie zgodne z założonymi celami,
- Nauka umiejętności regulowania wysokiego niepokoju, dysocjacji, intensywnych negatywnych emocji, takich jak strach, poczucie winy, wstyd, obrzydzenie itp.
- Omówienie traumatycznych doświadczeń, w tym wyłonienie jednego, najbardziej traumatycznego doświadczenia (trauma indeksowa), które jest szczególnie silne,
- Praca nad traumą w bezpiecznym kontekście terapeutycznym. Nauka mózgu, że traumatyczne doświadczenia należą do przeszłości,
- Praca nad byciem bardziej współczującym i wspierającym siebie,
- Kwestionowanie założeń związanych z traumą, takich jak np. bycie winnym, złym, nikczemnym,
- Praca nad rozwojem życia, zasobami, budowanie życia wartego przeżycia.
W jaki sposób w teraźniejszości aktywowana jest sieć traumatyczna?
Wyzwalaczami, które mogą aktywować sieć traumatyczną, mogą być emocje, myśli, stres, zapachy, reakcje z ciała, dotyk i sytuacje, które skojarzymy z sytuacją traumatyczną z przeszłości. Obecne doznania wywołują pewne wspomnienia traumy, a następnie cała sieć staje się aktywna- obejmuje to myśli, emocje i doznania sensoryczne – te, które pojawiły się podczas traumatycznego wydarzenia.
Jak aktywna sieć traumatyczna wpływa na postrzeganie teraźniejszości?
Kiedy sieć traumatyczna zostanie aktywowana, jednostka boi się tych wspomnień i związanych z nimi emocji i percepcji. Ten strach przed wspomnieniami aktywuje nasz współczulny system alarmowy, który z kolei pogarsza sieć traumatyczną. Im intensywniejsze wspomnienia traumy, tym silniejszy strach. Osoby dotknięte traumą postrzegają świat z perspektywy sieci traumatycznej. Wydaje nam się czasami, że wydarzenia dzieją się w tym momencie, czasami jest jasne, że należą do przeszłości, ale determinuje to nasze samopoczucie w teraźniejszości.
Koncepcje siebie to podstawowe założenia i przekonania na temat nas samych i naszej roli w świecie. Założenia te są zakorzenione w naszych doświadczeniach biograficznych i najczęściej nie są postrzegane jako poznanie lub przekonanie, tylko jako oczywista i czysta prawda i stają się częścią naszej osobistej tożsamości. Mają też wpływ na nasze zachowanie. Chcą być powtarzane i potwierdzane, są nawykami myślowymi. Lubimy potwierdzać naszą znaną perspektywę, ponieważ daje to nam poczucie bezpieczeństwa, przewidywalności i kontroli.
Koncepcje siebie związane z doświadczeniem traumy:
- Poczucie winy
- Poczucie wstydu
- Wrogość do siebie
- Wstręt
- Traumatyczne unieważnienie traumy
Efekty terapii:
Długoterminowe wyniki pokazują, że ponad 80% pacjentów, 8 na 10, którzy ukończyli leczenie, ma tylko minimalne objawy PTSD i może osiągać swoje nowe cele życiowe i wieść satysfakcjonujące życie.
Dialektyczna terapia behawioralna pomaga pacjentom poprzez rozwijanie ich wiedzy i samoświadomości. DBT to zbudowanie życia wartego przeżycia.
4 etapy leczenia
4 etapy leczenia odpowiadające poziomowi funkcjonowania danej osoby. Jasna hierarchia priorytetów na w każdym etapie:
- zmniejszenie zachowań samobójczych i zagrażających życiu;
- zmniejszenie zachowań, które przeszkadzają w leczeniu;
- zmniejszenie zachowań, które mają poważny wpływ na jakość życia;
- zwiększenie umiejętności radzenia sobie.
4 Tryby leczenia
Grupowy trening umiejętności, psychoterapia indywidualna, konsultacje telefoniczne oraz zebrania zespołu prowadzącego. Te tryby odpowiadają czterem funkcjom leczenia:
1. Pomoc pacjentom zdobyć nowe umiejętności;
2. pomoc w motywacji, by stosować te umiejętności;
3. pomoc pacjentom w zgeneralizowaniu tych umiejętności na codzienne życie;
4. utrzymanie motywacji i rozwijanie umiejętności terapeutów.
Moduły Treningu
Trening umiejętności składa się z 4 modułów:
1. Uważność;
2. umiejętności interpersonalne;
3. regulacja emocji;
4. radzenie sobie z kryzysem/stresem.
CBT i Behawioryzm
Skoncentrowanie na Kliencie
DLA KOGO DIALEKTYCZNA TERAPIA BEHAWIORALNA?
Dialektyczna Terapia Behawioralna DBT jest skuteczna w leczeniu:
- dysregulacji emocjonalnych,
- osób dokonujących samookaleczeń,
- osób będących w kryzysach,
- osób doświadczających myśli samobójczych, z tendencjami samobójczymi,
- osób z zaburzeniami osobowości borderline,
- osób z zaburzeniami osobowości (innymi niż borderline),
- zaburzeń odżywiania (bulimii, anoreksji),
- choroby afektywnej dwubiegunowej,
- depresji o ciężkim przebiegu,
- …